Chirurgia szczękowa to dziedzina medycyny, która łączy ze sobą części składowe medycyny ogólnej, chirurgii stomatologicznej i plastycznej. Zajmuje się leczeniem schorzeń jamy ustnej także zębów, szczęki, tkanek miękkich oraz twarzoczaszki.
Na oddział chirurgii szczękowej przyjmują skomplikowane przypadki, takie jak uszkodzenia lub zniekształcenia jamy ustnej. Dotyczy to też leczenia długotrwałych stanów zapalnych oraz usuwania zębów , redukcji wad zgryzu, czy aplikowania implantów.
Chirurg stomatolog, to nie jest lekarz dentysta. Mają podobny zakres pracy, jednak to dwie odrębne dziedziny zabiegowe. Dział stomatologiczny trudni się leczeniem jedynie w zakresie jamy ustnej. Podczas gdy chirurgia szczękowa zawiera w sobie leczenie w obrębie twarzowej części czaszki, więc jest szerszym pojęciem.
Zniekształcenie twarzy w wyniku wrodzonych lub nabytych wad zgryzu, takich jak: wysunięta żuchwa, tyłozgryz, zgryz otwarty czy zgryz głęboki to jedne z najczęściej spotykanych dolegliwości, w których specjalizuje się chirurgia szczękowa. Zmiana twarzoczaszki może także nastąpić w wyniku urazów mechanicznych – wypadku samochodowego, upadku lub pobicia. Chirurg szczękowo-twarzowy może również poprawić estetykę twarzy pacjenta, formując pożądany wygląd czy proporcje podbródkowi.
Zatrzymanie zębów jest wtedy, gdy ich wzrost ustaje, jednak nie wyrzynają się nad błonę śluzową lub kształcą się w środku kości. Powoduje to groźny stan zapalny, mogą też przemieszczać pobliskie zęby w inne, co łączy się z przykrymi dolegliwościami bólowymi. Zazwyczaj zatrzymanie zębów odnosi się do ósemek. Chirurg szczękowo-twarzowy gwarantuje ich usunięcie.
Interwencja chirurga szczękowo-twarzowego to niezbędne działanie, kiedy guz lub torbiel wyrośnie w trudno dostępnym położeniu lub w okolicach zatok szczękowych. Chirurg także leczy stany zapalne kości, które biorą się od zębów.
Złamania są możliwe na skutek wypadku, silnego uderzenia lub urazu. Tego typu zabiegi chirurgii twarzowo-szczękowej odbywają się w miejscowym znieczuleniu. W cięższych przypadkach aplikuje się znieczulenie ogólne. W punkcie złamania zwykle umiejscawiane są specjalne protezy, szyny bądź metalowe mikropłytki. Przybierają one różne kształty, z uwagi na możliwość nadawania im właściwego kształtu, dla złamanej kości.
Ten zabieg dotyczy głównie zębów jedno-korzeniowych zwłaszcza w sytuacji, gdy zmiany w wierzchołku korzenia są powodem stanów zapalnych jamy ustnej. Kwalifikują się też zmiany chorobowe w pobliżu wierzchołka korzenia, zapalanie w przypadku utkwienia ciała obcego, rozłamu korzenia zęba z martwą miazgą. Przy resekcji nie ma potrzeby usuwania całego zęba. Likwiduje się głównie przyczyny dolegliwości. Wyrywany jest zaledwie zepsuty fragment korzenia. Pacjent jest pod znieczuleniem podczas zabiegu. Po usunięciu zmienionej tkanki razem z wierzchołkiem korzenia, osłania przed powstaniem następnego stanu zapalnego, dzięki uszczelnieniu kanału i wypełnieniu ubytku.
Zazwyczaj odnosi się do kłów. W przypadku gdy ząb, w procesie wzrostu miał zbyt mało miejsca w szczęce lub wykrzywił się, ortodoncyjnie wprowadza się go do łuku zębowego. Po ustaleniu jego miejsca diagnostyką radiologiczną, odsłania się go chirurgicznie i przytwierdza zamek ortodontyczny, by osiągnął właściwe miejsce w łuku zębowym.
Braki w uzębieniu są rezultatem różnych przyczyn. Zazwyczaj jest to brak troski o higienę jamy ustnej, cukrzyca czy osteoporoza, wypadek lub palenie tytoniu. Chirurg szczękowo-twarzowy, oferuje możliwość uzupełnienia braków , wszczepiając implanty . Taki zabieg ma dużo zalet, na przykład gwarantuje pełną estetykę i funkcje, porównywalne do naturalnych zębów.
Chirurg szczękowo-twarzowy zajmuje się zabiegami na tkankach kostnych i miękkich, po to by naprawić estetykę jamy ustnej. Odbywają się też przed leczeniem protetycznym czy wszczepieniem implantów zębowych. Kuracja ma wówczas na celu zlikwidowanie wszystkich nierówności, fałdek czy zgrubień, żeby jama ustna spełniała warunki utrzymania ruchomej protezy. Te zabiegi dotyczą też rozszczepienie wyrostka zębodołowego, powiększenie gęstości tkanki kostnej lub poprawy dna jamy nosowej i zatoki szczękowej.
Na konsultację u chirurga szczękowego konieczne jest skierowanie. Można je odebrać u każdego lekarza – nie tylko stomatologa, ale również lekarza rodzinnego. Tylko pacjenci po urazach albo w ostrych stanach zapalnych przyjmowani są bez skierowania.
Plusem jest to, że chirurgia szczękowo-twarzowa jest dostępna na NFZ w przychodniach, mających zawarte umowy na świadczenia z zakresu chirurgii szczękowej. Czas oczekiwania zazwyczaj jest zależny od wielkości miasta i ilości pacjentów.