Jak wynika z przepisów drogowego ruchu pojazdami uprzywilejowanymi są te, służące w oddziałach ratownictwa życia, zdrowia oraz mienia ludzkiego. Do grona pojazdów uprzywilejowanych należą także pojazdy, które stosują formacje bezpieczeństwa i publicznego porządku. Według tego pojazdami uprzywilejowanymi są np. karetki pogotowia ratunkowego, samochowy policji, straży pożarnej czy straży miejskiej. Pojazd uprzywilejowany w ciągu akcji ma obowiązek zasygnalizować swoją obecność na trasie, tak aby inni kierowcy mieli szansę na nie odpowiednio reagować.

Pojazdy uprzywilejowane mają swoje prawa, jakie mogą wykorzystać w ustalonych sytuacjach. W zwyczajnych sytuacjach drogowych są zobowiązane do stosowania się do zasad i przepisów, tak samo jak inni kierowcy. Tylko w okolicznościach, gdy pojazd uprzywilejowany ma za zadanie zapewnić bezpieczeństwo lub bierze udział w akcji ratowania życia, mienia zdrowia ludzkiego albo jest elementem kolumny pojazdów uprzywilejowanych ma prawo użyć swoich przywilejów. Owym przywilejem jest możliwość pominięcia zasad ruchu oraz pionowych i poziomych znaków drogowych. Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych mogą wjechać pod prąd i zatrzymywać się w przestrzeniach niedozwolonych.

Zastrzeżeniem jest zakomunikowanie uczestnictwa w ruchu sygnałem dźwiękowym oraz świetlnym, przy włączonych światłach mijania czy światłach drogowych. Dźwięk nie jest wymagany w trakcie postoju pojazdu, ale zawsze niezbędne jest zachowanie niezwykłej ostrożności. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego ma obowiązek w zupełności stosować się nakazów osoby upoważnionej do kierowania i kontroli ruchu drogowego bez względu na sytuację.

Co robić wobec pojazdów uprzywilejowanych?

Wszyscy uczestnicy ruchu drogowego: kierowcy, motocykliści lub piesi są zobligowani do ostrożnego zachowania w obecności pojazdu uprzywilejowanego. Osoba w obecności pojazdu uprzywilejowanego ma za zadanie usunąć się z drogi, torując pośpieszną oraz bezpieczną drogę przejazdu. W takim przypadku dozwolony jest zjazd na pas zieleni, pobocze albo zatrzymanie pojazdu na przystanlu autobusowym lub zatoce. Zazwyczaj kierowcy zjeżdżają do krawędzi jezdni. Niekiedy nie powinno stawać, aby nie spowalniać ani nie powodować niespodziewanego zatrzymania pojazdu uprzywilejowanego. Tak samo kierowcy, motocykliści czy pojazdy uprzywilejowane muszą niezwykle czujnie poruszać się na skrzyżowaniu, ze względu na to, że pojazd uprzywilejowany ma prawo się na nim pojawić mimo czerwonego światła. Co więcej piesi też mają obowiązek ustąpić pierwszeństwa dla radiowozu, karetki albo wozu strażackiego. Całkowicie niedopuszczalne jest wbieganie na jezdnię, także przy zielonym świetle. Osoby, jakie już wstąpiły na pasy, muszą jak najszybciej z nich zejść. Należy nie zapominać o tych obowiązkach, bo niestosowanie się do nich grozi wysokim mandatem.

Czy wolno wyprzedzać pojazd uprzywilejowany?

Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego wywołuje wiele wątpliwości kierowców. O wyprzedzaniu pogotowia ratunkowego, wozu strażackiego, radiowozu lub innego pojazdu uprzywilejowanego nie zastanawiamy się, gdy biorą udział w ratowniczej akcji albo powiązanej z przywróceniem bezpieczeństwa. Wówczas powinnością wszystkich uczestników ruchu drogowego jest ustąpienie pierwszeństwa. Jak postępować, gdy pojazd uprzywilejowany pojawi się w ruchu drogowym, jednak nie będzie dawał sygnałów o swoim pośpiechu?

W terenie zabudowanym niezależnie od położenia  zakazane jest wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego. Bez względu na to, czy pojazd stosuje sygnały dźwiękowe i świetlne czy też nie, wyprzedzenie pojazdu uprzywilejowanego w terenie zabudowanym grozi punktami karnymi oraz mandatem. Tylko poza obszarem zamieszkałym wolno wyprzedzić pojazdy uprzywilejowane, jeśli nie biorą udziału w akcji. W trakcie manewru wyprzedzania powinno się zachować szczególną ostrożność. Warto pamiętać, że pojazd uprzywilejowany może być potrzebny zawsze, a gdy tak się stanie i tak należy zapewnić mu bezpieczny przejazd. W pobliżu pojazdu uprzywilejowanego za każdym razem należy troszczyć się o wspólną bezpieczną jazdę.

Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym, kto ponosi odpowiedzialność?

Choć każdy pojazd uprzywilejowany posiada swoje prawa, a uczestnicy ruchu drogowego muszą udzielić im pierwszeństwa, zawsze może dojść do kolizji z udziałem pojazdu uprzywilejowanego. Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym nie przesądza, że to drugi kierowca od razu ponosi odpowiedzialność za wywołanie wypadku. Każdy przypadek osądza się jednostkowo, aby powiedzieć, jaka ze stron nie utrzymała odpowiedniej ostrożności oraz spowodowała zderzenie. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego też może być uznany za sprawcę oraz pociągnięty do odpowiedzialności, jeżeli nie zachował koniecznych wytycznych. Sprawdzane są takie warunki, jak właściwa sygnalizacja dźwiękowa i świetlna pojazdu uprzywilejowanego, zdolność drugiego kierowcy do dostrzeżenia pojazdu uprzywilejowanego oraz odpowiedniej reakcji. Znaczenie ma także ogólna sytuacja w ruchu drogowym, a nawet warunki pogodowe.

http://www.pojazdy-uprzywilejowane.pl